Тэставыя заданні па марфалогіі Назоўнік адзначце словазлучэнні, у якіх назоўнікі маюць канчатак -у

А1. Адзначце словазлучэнні, у якіх назоўнікі маюць канчатак -у:

1) падпісанага акт..; 3) на мокрым пяск..; 5) шмат металалом.. .

2) эканоміць з заработк..; 4) з поўнага мех..;

А2. Адзначце прыклады, у якіх дапушчаны памылкі ў дапасаванні да выдзеленых назоўнікаў:

1) ваенны аташэ; 3) тлумны Баку; 5) разборлівы подпіс.

2) з галоўнай сведкай Пятровым; 4) маленькі шчаня;

А3.Адзначце рэчыўныя назоўнікі:

1) мёд; 3) малако; 5) агародніна.

2) садавіна; 4) вішняк;

А4. Адзначце словазлучэнні, у якіх назоўнікі маюць правільныя склонавыя канчаткі:

1) кужэльнага абрусу; 3) перадранішняга змрока; 5) вострага вугла.

2) пахучага адэкалону; 4) белага вугалю;

В1.Знайдзіце назоўнік, род якога ў рускай і беларускай мовах не супадае. Запішыце гэты назоўнік па-беларуску.

1. 
   патриотизм; 3) дерево; 5) геральдика.
   
2. 
   оружие; 4) вещь;
   

А1. Адзначце прыметнікі, ад якіх не ўтвараюцца формы ступеней параўнання:

1) зручны; 3) чыгуначны; 5) цёмны.

2) сляпы; 4) тхарыны;

А2. Адзначце прыметнікі, формы ступеней параўнання якіхутвораны правільна:

1) больш цвярдзейшы; 3) шырэйшы; 5) найлепшы.

2) самы найраднейшы; 4) менш зручны;

А3. Адзначце словы, якія трэба пісаць праз злучок:

1) (паўднёва) рускі; 3) (бліскуча) серабрысты; 5) (азёрна) балотны.

2) (двух) колерны; 4) (аўта) будаўнік;

А4. Адзначце лексіка-граматычныя характарыстыкі, якія адпавядаюць выдзеленаму ў сказе прыметніку:

Для кожнага з нас над бацькоўскай зямлёй шчаслівая зорка згарае.

1) адносны;

2) прыналежны;

3) можа ўжывацца ў кароткай форме;

4) ужыты ў пачатковай форме;

5) ужыты ў форме творнага склону адзіночнага ліку жаночага роду.

В1. Да назоўніка насып дапасуйце прыметнік высокі. Словазлучэнне запішыце ў форме роднага склону.

А1. Адзначце прыклады, у якіх дапушчаны памылкі ў напісанні, скланенні ці ўжыванні лічэбнікаў:

1. 
   абодвума ўдзельнікамі;
   
2. 
   шасцюстамі;
   
3. 
   трымя пятымі;
   
4. 
   дзевятнаццаццю;
   
5. 
   сто трынаццаццю.
   

1. 
   трынаццаць;
   
2. 
   чатырыста;
   
3. 
   пятнаццаты;
   
4. 
   восемсот;
   
5. 
   сто два.
   

1. 
   шэсц_сот;
   
2. 
   сям_ю;
   
3. 
   дзвес_це;
   
4. 
   вас_мі;
   
5. 
   пяц_дзясят.
   

1. 
   адзін;
   
2. 
   першы;
   
3. 
   сёмы;
   
4. 
   сто;
   
5. 
   паўтара.
   

200 выпускнікамі.

А1. Адзначце сказы, у якіх на месцы пропуску можна ўжыць займеннік цябе:

1. 
   І мітуслівым днём, і ноччу ціхай у тыя дні я думаў пра … .
   
2. 
   Мой нізкі паклон …, мая зямля, на якой я з’явіўся на свет.
   
3. 
   Спаткаць … хачу на гэтым раздарожжы і словы вымавіць пяшчоты і кахання.
   
4. 
   Я падару … ў дзень нараджэння тваіх любімых чайных руж букет.
   
5. 
   Колькі ні званю, … ніколі няма дома.
   

1. 
   Хто сам не рупіцца, у таго шкура лупіцца.
   
2. 
   Загадаў загадку, аж самаму гадка.
   
3. 
   Праўду пахаваеш – і сам з ямы не вылезеш.
   
4. 
   У бібліятэцы нават з самай раніцы цяжка знайсці вольнаее месца.
   
5. 
   Не ідзі туды, куды табе не просяць.
   

1. 
   Юзік з усяе моцы крапіўся, каб не ўмяшацца.
   
2. 
   Надвор’е было самае спрыяльнае.
   
3. 
   А панна Паўлінка ўсё жартуе.
   
4. 
   Цяпер ужо другія парадкі тут, у вёсцы.
   
5. 
   Ён табе і разу дарэмна не ступіць.
   

1. 
   Пад ____ ранне прыехала з горада Хадося.
   
2. 
   Многае з напісанага яму ____ не падабалася.
   
3. 
   Трэба было падысці тады да Сцяпана мне ____ .
   
4. 
   Машына з’ехала заднімі коламі на ____ сярэдзіну яміны і ўжо далей не магла крануцца з месца.
   
5. 
   Ён навучыў мяне гатаваць ____ сапраўдны ўзбекскі плоў.
   

1. 
   залаты медаль;
   
2. 
   зачыненыя вароты;
   
3. 
   прыбітая пыл;
   
4. 
   вялікі плён;
   
5. 
   фіялетавае чарніла.
   

1) мякчэць; 3) тлець; 5) грэць.

2) шумець; 4) гаварыць;

А2. Адзначце дзеясловы, якія ў форме 1-й асобы множнага ліку цяперашняга ці будучага простага часу маюць канчатак –ом (-ём):

1) араць; 3) хіснуцца; 5) падвучыць.

2) завяршыць; 4) прасіцца;

А3. Адзначце дзеясловы, якія ў форме 2-й асобы адзіночнага ліку цяперашняга ці будучага простага часу маюць канчатак –эш (-еш):

1) знаходзіцца; 3)паслаць; 5) пастрыгчы.

2) дажыць; 4) навязацца;

А4. Адзначце дзеясловы, якія ў форме 3-й асобы множнага ліку цяперашняга або будучага простага часу маюць канчатак –аць (-яць):

1) вучыць;

2) маліць;

3) пусціць;

4) малоць;

5) паведамляць.

В1. Устанавіце адпаведнасць паміж дзеясловамі і іх канчаткамі ў форме 2-й асобы адзіночнага ліку цяперашняга ці будучага простага часу:

А_ Б_ В_ Г_

А1. Адзначце словазлучэнні з правільна ўтворанымі і запісанымі дзеепрыметнікамі:

1) прывезяныя дровы; 3) разагнутая падкова; 5) загоенныя раны.

2) навостраная рыдлёўка; 4) знясілены чалавек;

А2. Адзначце словазлучэнні з дзеепрыметнікамі:

1) калючы дрот; 3) успомнілася перажытае; 5) прачытана ў часопісе.

2) пасівелыя валасы; 4) кіпучая кроў;

А3. Адзначце дзеепрыметнікі, утвораныя пры дапамозе суфікса –н- :

1) адроджаны; 3) напоены; 5) выпісаны.

2) засеяны; 4) зрэзаны;

А4. Адзначце правільныя сцверджанні адносна дзеепрыметнікаў:

1. 
   адносяцца да самастойных часцін мовы;
   
2. 
   скланяюцца;
   
3. 
   у сказе заўсёды выконваюць ролю выказніка;
   
4. 
   не маюць катэгорый асобы;
   
5. 
   могуць мець поўную і кароткую формы.
   

А1. Адзначце правільныя сцверджанні адносна дзеепрыслоўяў:

1. 
   адносяцца да самастойных часцін мовы;
   
2. 
   не спрагаюцца і не скланяюцца;
   
3. 
   могуць быць зваротнымі;
   
4. 
   звязваюцца з дзеясловам пры дапамозе прымыкання;
   
5. 
   паясняюць дзеяслоў-выказнік і абазначаюць дадатковае дзеянне.
   

1) крыху пасядзеўшы; 3) нягледзячы на абставіны; 5) схіліўшы галаву.

2) жылі прыпяваючы; 4) дзякуючы намаганням;

А3. Адзначце сказы, у якіх ёсць памылкі ва ўтварэнні і напісанні дзеепрыслоўяў:

1) Стаю, паціху размаўляячы з танклявай рабінай… .

2) Пагубляла, уцякаўшы, лета ўборы.

3) Да кожнай хаты нашага сяла, выспеўшы на сонцы, восень падышла.

4) Лес расступаецца, адкрываючы шырокую даліну.

5) Працуючы на камп’ютары, заўсды здзіўляюць яго магчымасці.

А4. Адзначцесказы з дзеепрыслоўямі незакончанага трывання:

1. 
   Зажурылася вішня ў цішы і, свой твар захінуўшы пуховай хусцінкай, чакае кагосьці.
   
2. 
   Артур гуляў па лесе, усё глыбей забіраючыся ў яго.
   
3. 
   Вярнуўшыся з грыбоў, я прысеў на лаўку адпачыць.
   
4. 
   Са стрэльбай у руках брыдзе па рэчышчы, разгадваючы мову слядоў, Лаўрэн.
   
5. 
   А поле сумуе, аддаўшы свае дары чалавеку.
   

Над поплавам, (раскінуць) магутнае вецце, стаялі сям-там старасвецкія дубы.

А1. Адзначце правільныя сцверджанні адносна прыназоўнікаў:

1. 
   маюць ярка выражанае лексічнае значэнне;
   
2. 
   дапамагаюць выражаць адносіны паміж галоўным і залежным словамі ў словазлучэннях;
   
3. 
   паводле будовы бываць простыя і састаўныя;
   
4. 
   паводле паходжання падзяляюцца на вытворныя і невытворныя;
   
5. 
   могуць звязваць часткі складанага сказа.
   

1. 
   Вартай вакол возера пасталі асіны.
   
2. 
   Аленка выбегла насустрач.
   
3. 
   Мы спыніліся непадалёку ад рэчкі.
   
4. 
   Міхась стаяў у цэнтры, а вакол збіраліся людзі.
   
5. 
   Праз два дні ім далі месца непадалёку.
   

1. 
   у трох кроках ад мяне;
   
2. 
   ажаніўся на суседцы;
   
3. 
   захварэць на грып;
   
4. 
   пайсці ў апенькі;
   
5. 
   вызначалі па прыкметам.
   

1. 
   маюць ярка выражанае лексічнае значэнне;
   
2. 
   па значэнні падзяляюцца на злучальныя і падпарадкавальныя;
   
3. 
   падпарадкавальныя звязваюць нераўнапраўныя па сэнсе часткі складанага сказа;
   
4. 
   могуць звязваць аднародныя члены сказа;
   
5. 
   выражаюць розныя дадатковыя адценні лексічнага значэння ў слове.
   

1. 
   Серафім Іванавіч зразумеў, што чалавеку гэтаму не церпіцца расхінуць душу,перапоўненую крыўдаю.
   
2. 
   Я першы раз спатыкаў буру ў яловым лесе, што раптам сцямнеў, пагрозліва і моцна зашумеўшы раскалыханымі верхавінамі.
   
3. 
   Мечык нахінуўся, каб паглядзець, што там робіць Лёнька.
   
4. 
   Начное жнівеньскае неба крэслілі метэарыты, што асабліва густа падаюць у гэты час.
   
5. 
   Але Андрэю яшчэ не верылася, што гэта праўда.
   

(1) Пра пашыранасць кавальскага рамяства на тэрыторыі Беларусі сведчаць яго шматлікія ўзоры. (2) У кожнай гаспадарцы трапіцца якая-небудзь выкаваная з металу прылада працы, бытавая рэч, мацаванне частак збудаваня, мэблі ці транспартных сродкаў. (3) Праўда, у большасці выпадкаў гэтыя вырабы вельмі простыя, сціплыя па сваёй дэкаратыўнасці. (4) Даследчыкі мастацкай культуры народа бачаць у кавалях звычайных рамеснікаў, якія задавальнялі побытавыя патрэбы людзей. (5) Этнографы, калі і звярталіся да кавальства, разглядалі яго ў шэрагу іншых рамёстваў гаспадарчага характару.

А7. Адзначце правільныя сцверджанні адносна часціц:

1. 
   маюць ярка выражанае лексічнае значэнне;
   
2. 
   асобна ўзятыя, яны заўсёды з’яўляюцца членамі сказа;
   
3. 
   часціца ні надае адмоўнае значэнне сказу без дзейніка;
   
4. 
   часціцы не і ні могуць узмацняць сцвярджэнне;
   
5. 
   маюць фіксаванае месца ў сказе.
   

1. 
   Як прыгожа заходзіць сонца.
   
2. 
   Я ведаў, як гэта зрабіць.
   
3. 
   Як развіднее, пойдзем шукаць вёску.
   
4. 
   Ну проста хараство вакол!
   
5. 
   Тут ты павінен сам сабе дапамагчы.
   

1. 
   Як жа можна, каб чалавек ды __ любіў прыроды!
   
2. 
   Нідзе нікога, __ душы, адно гамоняць шыны.
   
3. 
   Час __ стаіць на месцы.
   
4. 
   Нельга спыніцца __ на хвіліну.
   
5. 
   Я не мог __ пабачыць цябе, Валгаград.
   

1. 
   (не) высокі дом;
   
2. 
   3) пайшла (не) дагаварыўшы;
   
3. 
   (не) выкасілі поплаву;
   
4. 
   сёння (не) варта сумаваць;
   
5. 
   (не) шта вельмі рана.
   

В1. Ад асновы дзеяслова, які падаецца ў дужках, утварыце дзеепрыслоўе і запішыце яго.